Hoogeveen/de Wolden

Vermeerderingstips van planten en struiken van Brian Kabbes

Geschreven door Ypie Terpstra.

Winterstekken kun je maken van struiken als deutzia, vlinderstruik, jasmijn, rozen, forsythia, ribes en alle soorten bessen. In oktober, november, als alle blad van de bomen is zoek je een mooie rechte tak van eenjarig hout. Niet al te dun, tussen duim- en pinkdikte, dikker als een potlood.
Je knipt de tak onder een knop, met ongeveer de lengte van een snoeischaar, en dan weer schuin boven een knop. Zo weet je wat onder en boven is, want je kunt de stekken niet ondersteboven planten. 
Lees het hele verhaal link
Het is een lang verhaal, mijn voorstel is om hier een link van te maken

Voor het planten neem je een diepe pot, bijv. een rozenpot of plastic fles en die vul je met goede grond, RHP gekeurd. Je steekt de stek in het midden, zeker driekwart komt onder de grond. Niet verschillende stekken langs de randen, dat belemmert een goede  wortelontwikkeling. Stekpoeder is niet, eigenlijk nooit, nodig. De pot plaats je op een niet te natte plek, bijv. tegen gevel of heg. Af en toe controleren of de pot vochtig genoeg is. Half juni, juli kan de stek geplant worden.

Je kunt takken van struiken afleggen. Je buigt een hoge tak langzaam naar beneden, dit moet vaak in verschillende etappes gebeuren, anders breekt de tak. Uiteindelijk komt de tak in een kuiltje, dat vul je met aarde en dan bijv. een steen er op, de top steekt er bovenuit. Dan wacht je verschillende jaren. Vooral dure struiken kun je zo vermeerderen, bijv. de toverhazelaar.

Plant vooral in het voorjaar en vroege zomer, dan hebben planten veel groeikracht. 
Struiken met kale wortel plant je eerder, voordat het blad uitloopt. Belangrijk is om altijd zo weinig mogelijk wortels te beschadigen. Iedere beschadigde wortel is vatbaar voor ziektes. 

Kruidachtige zomerstekken, zoals van flox, veronicastrum, chrysant en aster maak je niet met een snoeischaar. Dan gebruik je een heel scherp mesje, bijv. een afbreekbaar stanleymesje. Je snijdt in de richting van je duim. 
Een zomerstek maak je door voor de langste dag, door topstekken en stengelstekken af te snijden. 
Een stengelstek maak je door onder en boven een knop te snijden. Er moeten zeker twee knoppen in de grond komen. 
De onderste blaadjes snijdt je er af, je kortwiekt de bovenste blaadjes, door ze haaks af te snijden, zodat er niet te veel vocht kan verdampen. De stengel doe je tot meer dan de helft in de grond in het midden in een pot. 1 plant per pot. Na drie weken ontstaan er wortels. Zet het potje beschut op een vensterbank of in een plantenkastje, niet in de volle zon.

Een kopstek geeft geen bossige planten, een stengelstek wel. Een zomerstek moet altijd knoppen in de aarde hebben, anders verdwijnt de plant na de winter. 

Een plant kun je natuurlijk ook delen door te scheuren. Schep de plant uit de grond en wrik met een sterk puntig mes de plant wat los. De plant deelt dan zichzelf, met behoud van de wortels. Dit is beter dan met een spade en stuk eruit spitten. 

Zaaien. De webshop van Vreeken is fenomenaal. Alleen duurt het lang voordat je het zaad ontvangt. Van der Wal in Hoogeveen is sneller. Ook bij G&B zijn leuke zaden te bestellen. 
Zaai in een diep bakje, want veel planten ontwikkelen een penwortel. Vul het bakje tot de rand, druk met je duim de vier hoeken wat in, dat houdt het vocht vast. Duw de grond met een passend potje een halve centimeter in. Verdeel zaad over de oppervlakte. Zaden willen contact hebben met andere zaden. Vul de pot aan met grint. Welkoop verkoopt maagkiezel voor kippen, ideaal en niet te duur. Japans split is ook goed. De kiezel moet tussen de 2 en 6 mm zijn. Maak met een gieter met lichte broes het bakje vochtig. Het grint zorgt ervoor dat geen algengroei ontstaat en geeft genoeg licht door voor lichtkiemers en tegelijkertijd  te weinig voor donkerkiemers. Ideaal dus, het enige nadeel is dat je niet goed kunt zien hoe vochtig het potje is. Zaailingen mogen nooit verdrogen. Je controleert dit door te voelen hoe zwaar het potje is. 
Gebruik het grint eenmalig, want vaak blijft er zaad aan kleven en dan heb je verschillende soorten door elkaar. Je kunt het grint eventueel koken, dan is het herbruikbaar. 
Gebruik geen vermiculiet of perliet, dit is onnodig.
Verspeen zodra je de plantjes vast kunt pakken. Wip ze er met een vork uit en laat de kluit dwars vallen. Zo valt alles uit elkaar en kun je ieder afzonderlijk plantje vastpakken en stuk voor stuk oppotten.

Er zijn planten waarvan het zaad vorst nodig heeft om te ontkiemen, de vorstkiemers. Bijv. papavers en kerstrozen.  Zaai deze meteen als het zaad rijp is en laat ze buiten staan. Ze ontkiemen pas in april. Je kunt ze ook laten ontkiemen door van sneeuw grote harde sneeuwballen te maken en die op het potje te leggen. Een zak bevroren water kan ook, maar smeltende sneeuw werkt beter, waarom weet men nog niet. 

YT